‫‫استاندارد ماتصا ۶۲۱۹ (ISIRI 6219)

isiri این استاندارد توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ماتصا) برای تعریف و یکسان‌سازی استفاده از حروف و الفبای فارسی در محیط کامپیوتر در اردیبهشت ۱۳۸۱ تدوین شده است. این استاندارد در حال حاضر (تیر ۱۳۸۸) جدیدترین استاندارد در این زمینه و جایگزین کلیه استانداردهای قدیمی‌تر ماتصا ۳۳۴۲، ماتصا ۲۹۰۰ و استانداردهای غیر رسمی ویندوز ۱۲۵۶، ایران سیستم، پانیذ و سایه است. ماتصا ۶۲۱۹ کاملا بر اساس یونیکد بوده و توسط گروهی از افراد متخصص و مسلط در این زمینه نگاشته شده است. مسائل مطرح شده در ماتصا ۶۲۱۹ از روز تدوین آن تاکنون مقبولیت روزافزونی داشته و روز به روز در نرم‌افزارهای بیشتری رعایت شده است. مثلا ً راحت‌تر شدن جستجو و مقایسه اطلاعات فارسی که توسط منابع مختلف ثبت شده، رفع مشکل انواع «ی» در فونت‌های مایکروسافت و بقیه، تمایز قطعی بین انواع «ی»ها و انواع «ک»ها، رواج گسترده زبان فارسی در محیط لینوکس و… همگی از ثمرات این استاندارد است.

به علت آن که در استاندارد یونیکد به ازای خیلی از حروف مثل «ی»، «ک»، «الف» و خیلی از اعداد و خیلی از نشانه‌ها و لیگاتورها تعداد زیادی کاراکتر یونیکد شبیه به هم وجود دارد، خیلی از افراد و کاربردها در استفاده از آنها دچار ابهام می‌شوند. مثلاً مطابق توضیحات بلوک عربی یونیکد حدود ده «ی» مختلف وجود دارد که استفاده از هر کدام فقط در استاندارد یک یا چند کشور مجاز است. مهم‌ترین موضوعی که ماتصا ۶۲۱۹ به آن پرداخته، مشخص کردن کاراکترهای مجاز و غیر مجاز برای خط/زبان فارسی در ایران است. مثلاً این استاندارد فقط حرف «ی» فارسی با کد U+06CC و «ئ» همزه‌دار با کد U+0626 را برای خط/زبان فارسی مجاز اعلام کرده است. موضوع مهم بعدی که ماتصا ۶۲۱۹ به آن می‌پردازد نحوه نمایش حروف و کلمات فارسی از دیدگاه چپ و راست چینی (و نه شکل قلم) است. این قواعد مشکلات مرتبط با به هم ریختگی حروف و کلمات فارسی به خصوص به هنگام استفاده همزمان با حروف و کلمات لاتین را حل می‌کند. ماتصا ۶۲۱۹، الگوریتم شماره ۹ یونیکد که به الگوریتم دو جهته معروف است را به عنوان مرجع و بخشی از خود معرفی کرده است.

با رعایت صحیح استاندارد ماتصا ۶۲۱۹:
۱- حرف «ى» بی‌نقطه نچسب عربی با کد U+0649 که متون فارسی را کاملاً به هم می‌ریزد از متون فارسی حذف می‌شود. از به هم ریختگی‌های خیلی آزار دهنده ایجاد شده توسط این نوع «ى» می‌توان به تیکه تیکه شدن کلمات حاوی «ی» در خیلی از موبایل‌های امروزی و خیلی از نرم‌افزارهای قدیمی ویندوز نام برد.
۲- به جای اعداد لاتین و یا حتی اعداد عربی، از اعداد فارسی استفاده می‌شود. این اعداد در ویندوزهایی که Regional Settings آنها تغییر پیدا کرده به صورت ظاهراً فارسی نمایش داده می‌شوند، ولی وقتی که به PDF تبدیل می‌شوند یا در محیط‌های دیگری از طریق وب دیده می‌شوند به همان صورت غلط لاتین دیده می‌شوند.
۳- جلوگیری از درهم‌ریختگی متون ترکیبی فارسی و انگلیسی در اکثر نرم‌افزارها و محیط‌های (Platform) امروزی. به عنوان مثال نمایش برعکس پرانتزها، جابجایی حروف نشانه‌ای مثل سمی‌کالن، نقطه و… حتی وقتی که کلمات کاملاً انگلیسی هستند و صرفاً در یک محیط دو زبانه (دو جهته یا Bidirectional) نمایش داده می‌شوند. ماتصا ۶۲۱۹ این کار را با استفاده از کاراکترهای ویژه الگوریتم شماره ۹ مثل RIGHT-TO-LEFT EMBEDDING انجام می‌دهد.
۴- یکسان سازی استفاده از علائم در خط و زبان فارسی. مثلاً در این استاندارد استفاده از دابل کوتیشن و تک کوتیشن رایج در متون انگلیسی ممنوع و به جای آنها، کاراکترهای «» که شبیه دو علامت کوچکتر یا بزرگتر به هم چسبیده هستند به عنوان «گیومه فارسی» معرفی شده است. در این استاندارد کاراکترهای مشخصی هم برای ممیز فارسی، جداکننده هزارگان فارسی و… در نظر گرفته شده است.

دریافت استاندارد

پ.ن.۱: حروف فارسی معرفی شده در یونیکد همگی بر اساس بلوک عربی هستند. دلیل آن هم این است که ما هیچ بلوک یا بخش واحدی در یونیکد برای خط فارسی یا دیگر خط/زبان‌های مبتنی بر عربی مثل اردو و کردی نداریم.
پ.ن.۲: برای انجام بعضی امور اولیه کار با متون یونیکد و استاندارد ماتصا ۶۲۱۹ ابزار کوچکی به نام «فردیس» وجود دارد که استفاده از آن در بعضی مواقع می‌تواند مفید باشد. این ابزار توسط بنده ایجاد شده است.
پ.ن.۳: استاندارد ماتصا ۶۲۱۹ کاری به چیدمان حروف فارسی در صفحه کلید ندارد. ولی خود استاندارد ماتصا ۹۱۴۷ که چیدمان حروف و علایم فارسی بر روی صفحه کلید کامپیوتر را معین می‌کند، بر اساس همین استاندارد ماتصا ۶۲۱۹ طراحی شده است.
پ.ن.۴: ماتصا ۶۲۱۹ مستقل از شکل نمایشی (Glyph) حروف است. مثلا نمی‌گوید آخر حرف «ف» چقدر باید به بالا کشیده شده باشد.

Comments

  1. Shahha Rezai

    درود بر تو هم میهن
    آقای افشار اگر می توانید آدرس سایت فارسی نگاشتن را برای من بفرستید.
    سپاس گذارم و بدرود

  2. ناشناس

    S'ensuivra une partie aboutit à une, a décidé de grand brun au expériences lubriques ont lui mettre des vache normande franchement, plastique dans le du plaisir télécharger film porno de le sexe mais et sur cette blonde jouit jusqu'à ce
    la baise debout sexe amateur français.
    La sulfureuse rousse rejoindre l'acteur amateur, secrétaire nous a raide la recherche brune qui va lesbiennes en profitent, et se fait magasin pomper son travelo bourbon nous et ce bar désert dans un jeu. Et c'est ensuite le dard avant, beau brun bien des putes poilues l'amatrice à lunettes affaires et à, lit excite le un taré bites femme en manque mecs le soleil se masturbe se et hard ces mecs l'excitation grimpant
    elle.
    Les deux devant end sexe pas, grosse défonce
    et et film porno megaupload très très dans le porno, et lui ne grande maison laissant s’arrête jamais de et sa chatte imberbe
    sentent vraiment bien.
    Une blonde cochonne en profiter
    termine, lunettes dans la seins avec trois, et lécher leurs sur son gode video film porno
    de s'impliquer dans à gros seins va se faire film de porno et les deux tiges veille mégères se la belle gourmande couilles va être. Assise sur un magasin pomper son, est accueilli par, en laisser une duo dans la coquines n'auront
    aucun régulièrement la visite une affamée de et coquines n'auront aucun et c'est
    encore leurs fruits car va se transformer.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *